خاک پرلیت چیست
خاک پرلیت از ماده معدنی طبیعی پرلیت ساخته شده که امروزه در بازار به خاک پرلیت معروف است. پرلیت یک سیلیکات طبیعی می‌باشد پس خنثی و دارای PH برابر با 7 است. قطب‌های صنعتی جهان یعنی آمریکا و روسیه از دیر باز به شناسایی و استفاده از پرلیت همت گماشته‌اند.
پرلیت یک ماده معدنی آتشفشانی است که به طور طبیعی در طبیعت تولید می‌شود. ویژگی عجیب پرلیت این است که از گرم شدن بیش از اندازه تولید و گسترش می‌یابد.
از نظر پژوهشگران در پاسخ به پرسش خاک پرلیت چیست می‌توان از زوایای مختلفی مورد تحقیق و بررسی قرار گیرد. بررسی از نظر ساختار یکی از مهم ترین بخش‌ها در این حیطه است. عده‌ای از نظر ترکیب شیمیایی و عده‌ای دیگر از نظر میزان آب متصل شده در پرلیت را مد نظر قرار می‌دهند.
به طور کلی پرلیت یک شیشه ولکانیک با ساختار لایه لایه است. معمولا درصد قابل توجهی آب دارد. ابسیدین، پیج استون و شیشه‌های بازالتی و تعداد وسیعی از شیشه‌های ولکانیک هستند که شامل ویتروپیر، پومیس، پومیسیت و برخی از توف‌ها و تخته سنگ‌ها که اساسا ساختار شیشه‌ای ولکانیک دارند.
خرید خاک پرلیت+ مشاوره tel:09117709407
پرلیت منبسط چیست
انبساط آنی و یکباره پرلیت که در دمای 1400 درجه سانتیگراد و در اطراف مشعل کوره انبساط انجام می‌گیرد باعث می‌شود دانه‌های پرلیت به جای منبسط شدن لایه‌ها و خروج آب دچار شوک دمایی و شکستگی دیواره و ترکیدن دانه و پودری شدن شوند.
دانه‌های پرلیت خام پس از انبساط به اندازه 4 تا 20 برابر اندازه اولیه افزایش حجم پیدا می‌کنند. دانه‌ها پس از انبساط ترد و آمورف می‌شوند. بنابراین به دلیل حضور حباب‌های هوا در ساختار دانه‌ها دانسیته بسیار پایینی پیدا می‌کنند.
جالب است بدانید زمان ماندن دانه‌های پرلیت خام طی انبساط در ناحیه دمایی ماکزیمم حدود میلی ثانیه است. اما همین زمان نیز سبب خرد شدن دانه‌ها می‌شود. از طرفی دانه‌های درشت‌تر به این دمای بالا برای منبسط شدن نیاز دارند.
مشخصات ظاهری
خاک پرلیت بطور خام از نظر مشخصات ظاهری از این قرار است: پرلیت جلای چرب دارد و به رنگ خاکستری روشن و یا خاکستری متمایل سبز، سیاه روشن، تا تیره و قهوه‌ای و یا به رنگ سفید از نوع منبسط دیده می‌شود.
از مشخصات ظاهری خاک پرلیت می‌توان گفت؛ پرلیت سنگی است بسیار سبک که جرم مخصوص نسبی 2/2 تا 2/4 و سختی از 5/5 تا 7 در مقیاس موس دارد. این سنگ بسیار شکننده و خرد شدگی مخصوصی دارد. در این حالت شکل پوست پیازی و براق شبیه مروارید به پرلیت می‌دهد که بر اساس همین ویژگی پرلیت نامیده می‌شود.
درباره چگالی پرلیت می‌توان اشاره کرد؛ چگالی دانه‌ای پرلیت نسبت به سنگ معمولی خرد شده که حدود 2500 تا 2800 کیلوگرم بر متر مکعب است کمتر می‌باشد. بنابراین چگالی آن حدود 1200 – 1800 کیلوگرم بر متر مکعب است.
از نظر مشخصات ظاهری و فیزیکی، پرلیت دارای ویژگی‌های زیر است:
- وزن بسیار کم
- تخلخل بالا
- هدایت حرارتی پایین
- دارای PH حدود خنثی (6/5 – 8)
- نقطه ذوب بسیار بالا
اجزای تشکیل دهنده خاک پرلیت
همانطور که در بالا اشاره کردیم پرلیت خاستگاه آتشفشانی دارد و جالب است بدانید ذخایر پرلیت منحصر به آتشفشان‌های عهد حاضر است. درباره اجزای تشکیل دهنده خاک پرلیت به نکات زیر می‌توانیم توجه داشته باشیم:
پرلیت‌ها دارای ترکیب ریولیتی هستند. بافت شیشه‌ای دارد و در برگیرنده ابسیدین است. پرلیت در مقایسه با ابسیدین از آب بیشتری در ترکیب خود برخوردار است ولی درصد عناصر دیگر آنها بسیار به هم نزدیک است. با اندازه گیری نسبت‌های ایزوتوپی بخش اعظم آب پرلیت منشا جوی دارد.
مزایای خاک پرلیت
خاک پرلیت بطور خام در ابتدا تا دمای 900 درجه سانتیگراد (1700 درجه فارنهایت) گرم شده و به شکل شیشه آتشفشانی در می‌آید. مولکول‌های آب گرفتارشده در این سنگ ها در اثر گرما آنی خارج شده و به بخار تبدیل می‌شوند. حاصل این گرما، انفجار دانه‌ها مانند پاپ کورن است.
در اثر حرارت بالا تا حداکثر 1200 درجه سانتیگراد به سرعت منبسط شده و در اثر شوک حرارتی بسته به نوع ترکیب سنگ اولیه از 4 تا 20 برابر افزایش حجم می‌یابند و خاک پرلیت را تشکیل می‌دهد.
دانه‌های خاک پرلیت از اجزای ماز مانند میکروسکوپی ساخته شده است. این خصیصه از جمله مزایای مهم این خاک محسوب می‌شود. بنابراین این نوع ماده معدنی با خاستگاه آتشفشانی در فیلتراسیون و تولید نوشیدنی‌ها و محصولات دارویی، کارایی بالایی دارد و در صنعت سودمند است.
ذرات منبسط شده پرلیت از دسته‌های حباب دار، سبک و عایق مانند شیشه‌ای ساخته شده است. این منافذ در نگهداری آب نقش موثری دارند. بدین جهت خاک پرلیت در باغبانی و کشاورزی مزایای بالایی دارد. در ادامه به برخی از مزایای این خاک اشاره می‌کنیم:
- ایجاد فضا و منافذ کافی جهت زهکشی و جابجا شدن هوا
- کاهش ترک خوردگی‌های خاک
- جلوگیری از تراکم خاک
- بهبود توزیع و انتشار ریشه گیاه در خاک
- بهبود رشد و نمو گیاه در هر فصل و موقعیت مکانی
کاربرد خاک پرلیت
کاربرد خاک پرلیت در صنعت و کشاورزی بسیار بالاست. از این خاک حتی بطور خام برای تهیه عناصر سیلیس، آلکانی و آلومینیم مورد نیاز برای سرامیک‌ها می‌توان ترکیب همگن و یکسان پرلیت خام را جایگزین کوارتز و فلدسپارت در تهیه چینی نمود. در کاشی کف و سرویس بهداشتی پرلیت به میزان 12 تا 35 درصد جایگزین فلدسپارت می‌شود.
پرلیت سنگی از انواع سنگ‌های آتشفشانی است. این سنگ از نوع شیشه‌ای با ترکیب ریولیتی است. حدود 3 تا 5 درصد آب را در خود محبوس دارد.
در اثر حرارت سنگ آتشفشانی پرلیت، آب محبوس در آن خارج می شود و به شکل بخار در می‌آید. خروج آب از پرلیت باعث می‌شود این سنگ از داخل نرم شود و حجم آن چند برابر شود.
شاید جالب باشد اضافه کنم انواع سنگ آتشفشانی ریولیتی اسیدی شامل پامیس، آبسیدین کمتر از 2 درصد و پرلیت 2 تا 5 درصد و پیچ استون بیش از 5 درصد می‌باشد.
در صنعت در موارد زیر کاربرد بالایی دارد:
- ساخت الکترود
- تولید سیمان
- تولید مواد منفجره
- متالوژی
- تولید زتولیت مصنوعی
- فیلتر و صافی
- تولید فیبر شیشه‌ای
- تولید سرامیک
- سانیره‌ها
- لعاب رنگی
- سرامیک الکتریکی
- سیمان پوزولان
- ساینده‌ها
صرفه اقتصادی
از اینکه خاک پرلیت ماده‌ای معدنی به صرفه و ارزان است نمی‌توان چشم پوشی کرد. با توجه به قیمت بالای پوکه صنعتی یا لیکاپون، می‌توان خاک پرلیت را به عنوان یک دانه مهم و ارزان قیمت با صرفه اقتصادی بالا در کشاورزی و باغبانی مورد استفاده قرار داد. از دیگر عوامل مهم در مقرون به صرفه بودن این خاک بدین قرار است:
- قیمت پایین
- راحتی استریل کردن با بخار آب
- امکان تجزیه پذیری در خاک
- عدم مخاطره برای محیط زیست
در مقایسه با لیکا یا پوکه صنعتی بر اساس برآورد هزینه تمام شده در کف سازی و شیب بندی ساختمان این خاک گزینه بسیار مناسب و ارزان قیمت نسبت به پوکه صنعتی است.
برای مطالعه بیشتر در زمینه صرفه اقتصادی خاک پرلیت پیشنهاد می‌کنم مقاله فرق پرلیت با پوکه معدنی را مطالعه نمایید:
نحوه خرید خاک پرلیت
برای خرید خاک پرلیت مقاوم و سالم دقت زیادی باید شود. به عنوان نمونه می‌توان اشاره کرد: کاربرد خاک پرلیت در گلکاری و کشاورزی سایزهای مختلفی دارد. مثلا برای کشت هیدروپونیک سایز 3 تا 5 مورد استفاده فراوان قرار می‌گیرد و قیمت آن متفاوت است.
همچنبن باعث افزایش زهکشی بستر کشت شده و تهویه آن را بهبود می‌بخشد. دانه بندی پرلیت برای گلخانه معمولا 1 تا 5 است.
دریافت قیمت پوکه معدنی
ترکیب خاک پرلیت و خاک گلدان
در ترکیب خاک پرلیت با خاک گلدان پیشنهاد می‌شود از محصول پرلیت به نسبت 3 به 1 به همراه خاک برگ و خاک چوب یا خاک سبک استفاده شود. به بیان دیگر خاک برگ و خاک سبک از هر دو به میزان 1 به 3 با پرلیت به همین میزان مخلوط شود.
